Kastamonu Taş baskısı Denizli'de
Acıpayam Halk Eğitim Merkezi El Sanatları Öğretmeni Nuray Akgün, geleneksel Kastamonu taş baskı tekniğini Denizli dokumaları ile buluşturdu. Serinhisar'dan sonra Acıpayam'da da Kastamonu Taş Baskı Kursu açmaya hazırlanan Akgün, bu tekniğin Buldan, Babadağ ve Kızılcabölük pamuklu dokumalarına çok yakıştığını söyledi.
Tarihi
milattan öncesine kadar uzanan Kastamonu Taş Baskı tekniği, Denizli pamuklu ham
bezleri üzerinde uygulanmaya başlandı. Tokat’ta da tahta baskı olarak bilinen
teknik; Ihlamur ağacından yapılan geometrik ve bitkisel desenli farklı
ebatlardaki tahta kalıpların doğal boyaya batırıldıktan sonra kumaşın üzerine
elle basılması temeline dayanıyor. Tahta kalıplar zamanla taşa benzediği için
bu teknik Kastamonu’da taş baskı olarak adlandırılıyor.Naturel
pamuklu dokumalara simetrik desenler vermeye yarayan bu teknik, Acıpayam
Halk Eğitim Merkezi El Sanatları Öğretmeni Nuray Akgün tarafından Denizli’ye
getirildi. Kastamonu’ya giderek söz konusu tekniği ustasından eğitim alarak
öğrenen Nuray Akgün, “Selçuklu ve Osmanlı motiflerini artık Babadağ,
Kızılcabölük, Buldan dokumalarının üzerinde de göreceksiniz” dedi. Akgün, bu
teknikle; sofra, sehpa ve masa örtüleri, yatak örtüsü, mutfak önlüğü, perde,
yazma, kırlent, bez çanta, kıyafet gibi bir çok ürün yapıldığını dile getirdi.Nuray Akgün, Kastamonu Taş Baskı Tekniği ile ilgili şu bilgileri
verdi: Kalıplar Ihlamur Ağacından
Yapılıyor “Hazırlanan desenler CNC tezgahlardan kalıp olarak çıkarılır. Kalıplar
hafifliğinden, kolay oyulabilme özelliğinden ve boyayı çekme özelliğinden
dolayı ıhlamur ağacından yapılıyor. Geniş bir leğenin tabanına keçe konulur. Üzerine
siyah kök boya, Çiriş ve sıcak su karışımı dökülür ve uygulama öncesi bir saat
dinlendirilir. Sonra kalıplar leğenin içine konup boyayı eminceye kadar
bekletilir. Kalıplar tek renk siyahtır. İstenirse uygulama esnasında fırçayla
aralara başka renk de atılabilir. Baskı işlemi başta açık
yeşil olup kurudukça siyahlaşır. Siyahlaşan ve kuruduğundan emin olunan örtü
iki gün sonra suyuna özel bir kimyasal katılarak yıkanır ve kullanıma hazır
hale gelir. Hitit, Selçuklu ve Osmanlı
Desenleri Kullanılıyor İstenilen rengin elde edilebilmesi için, uygulamanın yapıldığı
atölyenin sıcak olması ve fazla ışık almaması gerekir. Soğukta uygulanırsa boya
akar ve istenilen rengi vermez.Kastamonu ve Tokat’ta bu baskılar için geleneksel Selçuklu
ve Osmanlı motifli kalıplar ile Hitit desenli kalıplar kullanılır. Baskı sadece
% 100 pamuklu kumaşların üzerine uygulanabilir. Sentetik kumaşlar boyayı tutmaz
ve rengi ortaya çıkarmaz. Bu nedenle Kastamonu Taş Baskısının pamuklu dokumanın
yaygın olduğu Denizli’de uygulanması çok değerli.” Denizli’de
Yeni Bir İş Kolu Olabilir Pandemi sonrası kendisinin ve kursiyerlerinin ürünlerini
Denizli’de ve Acıpayam’da sergilemeyi planladığını anlatan Nuray Akgün,
Kastamonu ve Tokat’ta önemli bir gelir kaynağı olan geleneksel el sanatının
Denizli’de de yeni bir iş kolu olabileceğine dikkat çekti. Akgün, hiçbir
kimyasal kullanılmadan üretilen tamamen doğal bu ürünlerin turistlerin de ilgisini
çektiğini ifade etti.