AVM'lerde yeni dönem!
Faaliyetlerine yeniden başlayan alışveriş merkezleri ile ilgili yeni genelge yayınlandı.
Koronavirüs nedeni ile
müşterilerine bir süredir hizmet veremeyen alışveriş merkezleri, dün itibari
ile açılmaya başladı. Açılan AVM’lerle ilgili ise genelge yayınlandı. Genelge
Denizli Valiliği tarafından kamuoyu ile paylaşıldı.
İşte yeni dönemde AVM’lerde uygulanacak kurallar:
tarihli Koronavirüs Tedbirleri (Alışveriş Merkezleri Hk) konulu yazısı ile bildirilen, Alışveriş
Merkezlerinin 11.05.2020 tarihinden itibaren faaliyetlerini sürdürürken
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili mevzuatça belirlenen
kurallara ilave olarak; Ticaret Bakanlığı ile yapılan değerlendirmeler ile
Sağlık Bakanlığının 09.05.2020 tarih ve 149 sayılı Alışveriş Merkezlerinde
alınması gereken önlemlere ilişkin yazısı çerçevesinde uyulması gereken
usul ve esaslara istinaden; Genel Esaslar, AVM ve AVM İçindeki İş
Yerlerinde Bulunabilecek Müşteri Sayısı, Temizlik/Hijyen Kuralları,
AVM’lerde Ortam Havalandırmasına İlişkin Kurallar, AVM’deki İş Yerlerinin
Çalışma Kuralları, Çalışanlara Yönelik Önlemler, Denetim ve Eğitim
Kurallarına ilişkin;
saatleri arasında faaliyet yürütebilmelerine,2. AVM’lerde
bulunan/bulunacak çalışan, yönetici ve müşterilerin tıbbi maske/bez maske
kullanmasının zorunlu olmasına, maske kullanımı hususuna riayet etmeyen
kişilerin AVM’lere alınmasına müsaade edilmemesine, özellikle AVM
çalışanlarının maskeleri nemlendikçe/kirlendikçe yenileri ile değiştirilmesine,3. AVM’lerin
giriş/çıkışlarında görev yapan güvenlik görevlilerinin fiili olarak görev
yaptıkları süre boyunca maskeyle birlikte gözlük ya da yüz koruyucu/siperlik
kullanmalarının zorunlu olmasına,4. AVM’lere girişte çalışanlar
dahi herkesin ateş ölçümünün yapılmasına ve ateşinin 38°C’den yüksek olduğu
tespit edilen kişi/kişilerin içeri alınmayarak ilgili sağlık kuruluşlarına
yönlendirilmesine, 5. AVM’ye gelen
müşterilerin mümkün olan en kısa süre içinde (içeride en fazla 3 saat
kalınabilecektir.) alışveriş yapıp bahse konu alanlardan ayrılması esas olup,
bu kapsamda, müşterilere sosyal mesafe kuralına riayet etmelerinin ve uzun süre
AVM içinde kalmamaları yönünde afiş, sinevizyon, anons vb. yöntemlerle gerekli
uyarıların yapılmasına,6. AVM’lerin oturma,
bekleme, dinlenme amaçlı kullanılan ortak alanlarının yanı sıra
restoran/lokanta ile yeme-içme alanlarında bulunan tüm sandalye, koltuk ve
masaların kaldırılmasına,7. İçişleri Bakanlığının
21.03.2020 tarihli ve 5760 sayılı Genelgesi ile belirtilen hususlar göz önünde
bulundurularak AVM içerisinde bulunan lokanta ve restoranların al götür ve\veya
paket servis şeklinde hizmet verebilmelerine, AVM’lerin toplu olarak faaliyet
yürüttükleri yeme-içme katı vb. alanlarda sipariş vermek/siparişini almak üzere
bekleyen müşteriler için bir metre aralıklarla sosyal mesafe uyarı
işaretlerinin çizilmesine,8. Danışma, iş yeri
girişi, ödeme noktası vb. yerlerde sosyal mesafe kuralının göz ardı edilme
ihtimaline karşı adı geçen alanlara bir metre aralıklarla sosyal mesafe uyarı
işaretlerinin çizilmesine,9. İçişleri Bakanlığının
16.03.2020 tarih ve 5361 sayılı Genelgesi kapsamında oyun alanı/merkezi,
internet kafe, ganyan bayi, kafe, sinema, spor merkezi, hamam, sauna vb.
işletmeler ve iş yerlerine yönelik kısıtlama tedbirlerinin uygulanmasına devam
edildiğinden AVM’lerde bulunan anılan nitelikteki iş yerlerinin/işletmelerin
faaliyetlerine izin verilmemesine,10. Koronavirüs
pandemisi süresince AVM’lerde konser, gösteri vb. toplu etkinliklerin
yapılmasına müsaade edilmemesine,11. AVM’lerin içinde
bulunan berber, kuaför ve güzellik salonlarının, İçişleri Bakanlığının 5759
sayılı Genelgesinde yer alan kurallara riayet etmek şartı ile faaliyetlerini
yürütebilmelerine,12. AVM’lerin içinde bulunan
asansörlerin yalnızca özel gereksinimi olan bireylerimiz tarafından
kullanılmasına, bu kapsamda, asansör içerisinde sosyal mesafeyi korumak adına
kişi/kişilerin durması gereken alanların aralarında en az 1 metre mesafe olacak
şekilde yer işaretleriyle belirlenmesine, 13. AVM ziyaretçilerinin
yönlerini bulma ve bulundukları lokasyondan bina içerisindeki bir başka yere
(mağaza, otopark, bebek bakım odası, danışma, asansör vb.) nasıl gidecekleri
konusunda rehber görevi üstlenen dokunmatik dijital yönlendirme sistemlerinin
kapalı tutulmasına,14. AVM’lerde, oto
yıkama hizmeti ile vale hizmetinin geçici bir süreliğine verilmemesine,
mescitlerin de Sağlık Bakanlığınca belirlenecek takvime kadar kullanılmamasına,B) AVM ve AVM İçindeki İş Yerlerinde Bulunabilecek Müşteri Sayısı 1. AVM’lerin toplam
inşaat alanından otopark, depo, tesisat katı/odası, yönetici/ odası, idari
bürolar, çalışan yemekhaneleri, yangın merdiveni vb. müşteri kabul edilmeyen
alanlar çıkarıldıktan sonra aktif müşteri/ziyaretçi kabul edilebilecek
alanlarına aynı anda 10 m² ye bir kişi olacak şekilde müşteri kabul edilmesine
(Örneğin; 1.000 m²’lik toplam aktif müşteri kabul edilebilecek alanı bulunan
bir AVM’de aynı anda en fazla 100 müşteri bulunabilecektir.),2. AVM’de faaliyet
yürüten her bir iş yerinin toplam satış alanına (depo ve yönetici odası hariç,
kalan deneme kabinleri dahil), müşteri ve çalışanlar dahil 8 m²’ye 1 kişi
düşecek şekilde müşteri kabul etmelerine (Örneğin; 32 m²’lik bir iş yerinde
toplam 4 kişi bulunabilecektir.), 3. Belediye imar
müdürlükleri tarafından AVM’lerin onaylı mimari projeleri esas alınarak;
AVM’nin aktif kullanım alanında aynı anda bulunabilecek müşteri sayısı ile her
bir iş yeri için aynı anda bulunabilecek kişi sayısının Genelgenin B bölümü 1
ve 2 nci maddelerine göre ayrı ayrı belirlenerek resmi yazı ile AVM yönetimine
tebliğ edilmesine ve her türlü iletişim kanalı ile müşterilere duyurulmasına,4. AVM yönetimince,
AVM’ye aynı anda kabul edilebilecek toplam müşteri sayısının, herkes tarafından
görülebilecek bir şekilde (AVM girişlerine pankart şeklinde) asılmasına ve
AVM’lerin internet sayfalarında bu bilgiye yer verilmesine,5. AVM içindeki iş
yerlerinin girişine de o iş yeri için aynı anda kabul edilebilecek müşteri
sayısını gösteren pankart, afiş veya tabelaların asılması/konulmasına,6. AVM yönetimince, aynı
anda içeride bulunabilecek müşteri sayısı esas alınarak, AVM’ye giriş-çıkışı
yönetecek bir sistem kurulmasına, içerideki müşteri sayısı maksimum sayıya
ulaştığında içeriye kesinlikle müşteri/ziyaretçi kabul edilmemesine, Ayrıca
giriş kapılarında oluşabilecek olası yoğunluğu önleyebilmek adına sosyal
mesafeyi belirten ve en az bir metre aralıklarla herkes tarafından
görülebilecek bir şekilde zemin işaretlemesi yapılmasına,7. AVM’ye
giriş-çıkışlarda müşterilerin karşılıklı temasını engellemek için tedbir
alınmasına, müşterilerin mümkün olduğunca tek yönden giriş, tek yönden çıkış
yapmasının sağlanmasına, bu amaçla yer işaretlemeleri ile yönlendirme
yapılmasına,C) Temizlik/Hijyen Kuralları 1. Kişisel
hijyen/temizlik kurallarını sağlamak üzere AVM içerisinde ve iş yerlerinin
girişinde el antiseptiği bulundurulmasına, 2. Toksik etkileri
nedeniyle dünyadaki sağlık otoritelerinin (Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa Hastalık
Önleme ve Kontrol Merkezi, Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve
Korunma Merkezleri) kullanımını önermediği dezenfektan püskürtme sistemlerinin
(dezenfektan tüneli vb. uygulamalar) AVM’lerde kullanımına izin verilmemesine,3. AVM girişinde bulunan
döner kapılar ile içeride bulunan yürüyen merdivenlerin bantları, kapı kolları,
tırabzan ve asansör düğmeleri gibi sık dokunulan yüzeylerin üç saatte bir
temizlenmesine ve gerekli dezenfeksiyon işleminin yapılmasına,4. AVM’de bulunan ortak
alanlar başta olmak üzere iş yerlerinin zeminlerinin günlük olarak su ve
deterjanla temizlenmesine, sık dokunulan yüzeylerin (kapı kolları, telefon
ahizeleri, masa yüzeyleri vb.) temizliğine ayrıca dikkat edilmesine, bu
kapsamda dezenfeksiyon işlemini sağlamak üzere gerekli dezenfektan maddelerinin
kullanımının sağlanmasına,5. AVM’lerde bulunan
lavabo ve tuvaletlerin temizliğinde; muhakkak dezenfektan kullanılmasına ve
tuvaletlere usulüne uygun el yıkama ve maske kullanımına ilişkin afişler
asılmasına,6. AVM tuvaletlerinde
bulunan el kurutma makinelerinin kullanımının yasaklanmasına, bunların yerini
tek kullanımlık kağıt havlu kullanımının sağlanmasına,7. Tuvaletlerde sıvı
sabun kullanılmasına ve muslukların sıvı sabun ünitelerinin mümkünse fotoselli
olmasının sağlanmasına,8. Tuvaletlerin ana
giriş/çıkış kapılarının elle temas etmeden açılabilmesi için gereken sistemin
en kısa zamanda kurulmasına,9. İşyerlerinde bulunan bilgisayar klavyeleri,
telefon ve diğer cihaz yüzeylerinin dezenfektan maddelerle silinerek gerekli
dezenfeksiyonun sağlanmasına,10. İş yerlerinde
müşterilerin temas ettiği/edeceği çalışma tezgâhı ve ödeme terminalinin (post
cihazı vb.) her müşteriden sonra mutlaka temizlenmesi/dezenfekte edilmesine,11. AVM’lerin ortak
kullanıma sunduğu, hasta ve özel gereksinimi olan bireylerimiz tarafından
kullanılan tekerlekli sandalye vb. araçların bireysel kullanım sonrası mutlaka
usulünce temizlenmesi/dezenfekte edilmesine,12. AVM içinde bulunan
çok sayıda müşteri tarafından kullanılan ATM noktası/alanlarına muhakkak el
dezenfektanı konulmasına, müşterilerin ATM’lere temas etmeden el dezenfektanı
kullanmaları konusunda ATM noktalarına/alanlarına uyarıcı afişler asılmasına,
ayrıca ATM’lerin yoğun temas edilen yüzeylerinin her saat başı
temizlenmesi/dezenfekte edilmesine,D) AVM’lerde Ortam Havalandırmasına İlişkin Kurallar 1. AVM’lerin
havalandırma sistemlerinde kesinlikle iç ortam havası kullanılmamasına,,
havalandırma işleminin %100 dış ortam havası ile sağlanmasına,2. AVM’lerin giriş
kapılarında bulunan hava perdelerinin kesinlikle çalıştırılmamasına,3. Merkezi havalandırma
sistemleri dışında klima sistemlerinin kullanılmamasına,4. Havalandırma
işleminin bina kullanımda değilken (gece) dahi sürdürülmesine, 5. Havalandırma
sisteminin filtrelerinin kontrollerinin ve değişimlerinin düzenli olarak
yapılmasına, filtre değişimi aerosol oluşturacak işlem kabul edildiğinden bu
işlem sırasında AVM personelinin N95/FFP2 maske, eldiven ve yüz siperliği
kullanmasına, çıkarılan filtrenin çift kat poşetlenmek suretiyle atılmasına,
ayrıca klima santrallerinin normal temizlik periyotlarının kısaltılmasına, 6. Kirli hava çıkışının
yapıldığı noktalarda insan geçişinin engellenmesine, E) AVM’deki İş Yerlerinin Çalışma Kuralları 1. İş yeri girişinde ve
kasalarda (ödeme noktalarında) el antiseptiği bulundurulmasına ve doluluk
durumunun belirli aralıklarla kontrol edilmesine, 2. Bu Genelgenin B
bölümünün 2 nci maddesi gereğince; iş yerinde belirlenen sayıda müşteri olması
halinde yeni müşteri girişini engellemek üzere giriş kapısının her iki tarafından
tutturularak asılabilecek nitelikte basit kırmızı renkli bir kordon/şerit,
plastik duba vb. materyallerin iş yerlerinde bulundurulmasına ya da iş
yerlerince bu amaca hizmet edebilecek alternatif bir sistem kurulmasına,3. İş yeri dışında bekleyecek
müşterilerin, sosyal mesafe kuralını koruması adına aralarında en az 1 metre
mesafe olacak şekilde zemin işaretlemesinin yapılmasına,4. AVM içinde bulunan iş
yerlerinin kendi sektörleri ile ilgili yayımlanan/yayımlanacak olan kurallara
ayrıca uymalarına, 5. Müşterilere deneme
kabini içinde maskelerini çıkarmamaları gerektiğinin özellikle
hatırlatılmasına,6. Deneme kabinlerinin
kullanılmaması esas olup ihtiyaç halinde her müşterinin en fazla 10 dakika
deneme kabinini kullanabilmesine, müşteri çıktıktan sonra kabinin
havalandırılmasına, sık kullanılan yüzeylerin uygun şekilde temizlenmesine,7. Gerekli
havalandırmanın sağlanması için ikiden fazla deneme kabini olan iş yerlerinde
deneme kabinlerinin bir dolu bir boş kabin kullanımını sağlayacak şekilde ve
dönüşümlü olarak kullanılmasına (Örneğin; ilk seferde 1,3,5; ikinci seferde
2,4,6 numaralı kabinlerin kullanılması gibi.),8. Denenen Ürünlere
Ultraviyole Işını Uygulanması işleminin; Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol
Merkezi ile Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma
Merkezlerince insan sağlığına zararlı etkileri olması nedeniyle önerilmemesi
göz önünde bulundurularak iş yerlerinde adı geçen işlemin kesinlikle
uygulanmamasına, 9. Aynı ürünün farklı
kişilere temas etmesine mahal veren deneme amaçlı ürün tanıtımlarının
(özellikle makyaj malzemeleri vb.) yapılmamasına, deneme amaçlı ürünlerin
doğrudan müşteriler tarafından kullanılmasına izin verilmemesine, bu ürünlerin
yalnızca çalışanlar vasıtası ile kullanılması/denenmesinin (deneme/tester
parfüm vb.) sağlanmasına,10. Kasa önünde sıra
beklerken durulması gereken yerlere, aralarında en az 1 metre mesafe olacak
şekilde yer işaretlemesi yapılmasına,11. Ödemelerde müşteriye
kartla temassız ödeme yapabileceği hatırlatılarak mümkün olduğunca nakit
ödemeden kaçınılmasına,F) Çalışanlara Yönelik Önlemler AVM yönetimi tarafından 6331 sayılı
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili mevzuat gereği alınması gereken
tedbirlere ilave olarak; 1. AVM yönetimlerince,
COVİD-19 virüsünün bulaşma şekli, hızı, kronik rahatsızlığı olanlarda
hastalığın etkileri gibi Koronavirüs salgınının tüm etkileri göz önüne alınarak
risk altındaki çalışanların durumu, ilave kullanılacak malzeme, araç, gereç
temini ve kullanım şekli ve sistematiği, Koronavirüs tedbir, denetim ve takip
sorumluluğundan doğacak idari yapılanma/görevlendirme ihtiyacı vb. hususlara
ilişkin; içinde işyeri hekimi, halk sağlığı uzmanının da bulunacağı bir
komisyon tarafından iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk tehdit
değerlendirmesi yapılması veya yaptırılmasına,2. Çalışan personelin
ihtiyaç duyduğu koruyucu malzeme/ekipmanların işyerleri tarafından
sağlanmasına,3. COVİD-19 tanısı alan
ya da COVİD-19 temaslı olması nedeniyle takibe giren personelin en az 14 gün
çalıştırılmaması esasına riayet edilmesine,4. Çalışan personel
içerisinde; ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı vb. hastalık
semptomları olanların ivedilikle ilgili sağlık birimine yönlendirilmesine,5. AVM yönetimlerince,
çalışan personelin tamamına COVİD-19 virüsünün bulaşma şekli, etkileri,
alınması gereken tedbirler, el hijyeni, uygun nitelikte tıbbi maske takılması,
maskenin nemlenmesi ya da kirlenmesi halinde değiştirilmesi, yeni maskenin
takılması esnasında ise el temizliğine dikkat edilmesi konuları başta olmak
üzere gerekli eğitimlerin verilmesi/verdirilmesine,6. Personelin dinlenme
alanlarında da sosyal mesafenin korunması ve maske takılması kuralına riayet
etmesinin sağlanmasına,7. AVM ve iş yerlerinde
görev yapan personelin yemeklerinin kumanya şeklinde dağıtılmasına, kumanya
sunumlarının tek kullanımlık malzemelerle (tabak, çatal, kaşık, bardak vb.)
yapılmasına,G) Denetim ve Eğitim Kuralları 1. AVM yönetimlerince,
Koronavirüs salgınına karşı alınan tedbirlerine uyulup uyulmadığının takip
edilip denetlenmesine ve tespit edilen uygunsuzlukların giderilmesinin
sağlanmasına, bu amaçla her AVM için Koronavirüs Tedbirleri
Sorumlusu/Sorumluları belirlenmesine, 2. Koronavirüs sorumlularının her saat başı iş
yerlerinde alınması gereken tedbirler başta olmak üzere alınan/alınacak
tedbirleri denetlemesine, aksaklıkları gidermesine ve varsa alınması gereken
ilave tedbirler konusunda AVM yönetimini bilgilendirmesine,3. Koronavirüs
sorumlusu/sorumluları tarafından alınan tedbirlerin (alınan hijyen ve temizlik
tedbirlerinin kontrolü başta olmak üzere her tedbir alanına ilişkin günlük
denetim çizelgeleri ile) gerektiğinde ibraz edilmek üzere günlük çizelgeler ile
kayıt altına alınmasına, AVM’de görevli güvenlik, sağlık ve temizlik
personeline değişen/yeni iş tanımları, Koronavirüs kapsamında alınan tedbirler
ve yapılması gerekenler hakkında teorik/pratik eğitimler verilmesine,4. Valiliğimizce kurulan
içinde halk sağlığı uzmanı ve makine mühendisinin bulunduğu beş kişilik
komisyon tarafından AVM’lerin, Koronavirüs ile mücadele kapsamında belirlenen
kurallara riayet edip/etmediklerinin haftada en az bir kez olmak üzere
denetlenmesine,
Bakanlığının 11.05.2020 tarihli Şehir Giriş Çıkış Tedbirleri konulu
yazısına istinaden; ilimizde 03.04.2020 tarihinden itibaren devam eden
şehir giriş/çıkış kısıtlamasının 11.05.2020
Pazartesi günü saat
24.00’dan itibaren kaldırılmasına,
hassasiyetin gösterilerek başta denetimler olmak üzere uygulamanın yukarıda
belirtilen çerçevede eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesinin sağlanmasına,
tedbirlere uymayanlarla ilgili Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282 nci maddesi
gereğince idari para cezası verilmesine, aykırılığın durumuna göre Kanunun
ilgili maddeleri gereğince işlem yapılmasına, konusu suç teşkil eden
davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanununun 195 inci maddesi kapsamında gerekli
adli işlemlerin başlatılmasına,Oy birliğiyle karar
verilmiştir".