İran sokakları; 2009 seçimlerinin öncesinde yine böyle hareketlenmişti. Bir kaç gencin hayatını kaybetmesi ile sonuçlanan ve sloganlarında rejimi istememe söylemleri başlayınca, dini liderin cuma hutbesindeki sağduyu çağrısı ile sokaklar önce karşıt gurubun milyonluk eylemleri, sonra da muhalefetin sokakları terketmesi ile sonlanmıştı.
İran; 2017’nin son günlerinde yeniden hareketlendi. Yaklaşık 30 şehirde, kalabalık halk gösterileri olmakta.
Neler oluyor, perde arkasında ne var?
Dünyada ciddi bir zümre var ki, İran her karıştığında, rejim yıkılsın beklentisi içinde olanlar. Bu kişiler, İran dışındaki algıyı yönlendirdikleri için her defasında İran’da ..beklenti boşa çıkmaktadır.
İran’da enflasyonun artması, bazı bankaların iflası, bazı kamu ve özel kurumlarda 6 aydır personel maaşının ödenmemesi, petrole yapılan ciddi zam ve yumurta başta bazı gıda ürünlerinin artışı halka sokağa döktü. Horasan eyaletinde, İran’ın en büyük ikinci şehri Meşhed’de başlayan, sonra Nişabur ve Kaşmer’e sıçrayan eylemler 30 şehri kapsamaktadır.
“Pahalılık ve maaşları isteriz” sloganlarının atıldığı ilk günden bu tarafa herhangi siyasi bir önderin sahiplenmediği, sosyal medya üzerinden organize olan eylemlerin sloganları değişmeye başlamıştır.
Eylemlerde ki vurgu; Diktatörlük ve İran halkının kaynaklarının başka ülkelerde harcanması konusunuda kapsamaktadır.
2009’daki seçim kampayalarında aynı cümleleri sarf eden gurup, şimdiki Cumhurbaşkanının grubu idi. O tarihte kullandıkları söylemlerin kendi iktidarlarında yeniden sokakta tezahür etmesi garip bir durumdur.
Olayların ileri gitmemesi için İranda bugün sokakları, Dini lidere bağlı ve rejim yanlısı milyonlarda doldurdu.
Sokakların ekonomik kaygılarının siyasi zemine kaymasını isteyen zümrelere karşı polisin şimdilik müdahale etmediği, ancak müdahaleye hazırlandığı söylenmektedir. Olaylar bir iki güne tükenmez ise sert müdahaleler olabilir.
Herhangi bir can kaybı olmaz dileği ile olayı provoke etmek isteyenlerin can kaybına sebep verecek eylem içinde olmaları ve hali hazırdaki hükümetin, sanki gölge sahibi olduğu eylemler rejimden istedikleri imtiyazları kopartma çalışması da olabilir kanaatindeyim.
Neticede silik bir hükümet hali hazırda iş başındadır. Olayların 4 gününde Ruhani henüz tatmin edici bir söylemde bulunmamıştır. Bakanlar ortalıkta görünmemektedir. Kendi başarısızlıklarını rejimin dış politikasına yıkma çabaları olduğunu görmekteyim.
Halkların meşru talep ve isteklerinin destekçisi bölgesel dış oyunların karşısında olmak dileği ile